Telif hakkı, herhangi bir somut veya soyut bir ürününe ait olan hakların, belli başlı kişilere verilmesini ifade eder. Yani kişinin ürün üzerinde ki sağladığı tüm emek, hukuki yol ile korunur.
Bu sayede hiçbir şekilde çalıntıya veya izinsiz kullanıma müsaade verilmez. Böyle bir durumla karşılaşıldığında ise, hukuki açıdan hak talep edilebilir.
Telif hakkı sembolü, birçok insan tarafından aşina olmasıyla birlikte, küçük bir çember içinde ‘’C’’ harfi şeklindedir. Bu sembol, ürünün tüm telif hakkının korunduğunu gösterir. İngilizce açılımı olarak da “copyright” şeklindedir. Ayrıca ek bilgi olarak, markaların tescilli olduğunu gösteren diğer ifade de ‘’R’’ harfi şekliyle gösterilir.
Telif Hakkı Nereden Alınır?
Telif hakları normalinde FSEK yani Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu dahilinde korunur. Telif haklarının alınması için şu detaylar göz önüne alınmalıdır.
- Tamamıyla sahibine öz ve ait olması,
- Fikir üzerine bir emek sarf edilmiş olması,
- Kanuna uygun belirtilmiş bir şekilde ürün özelliği taşıması,
- Sahibi tarafından özgünleştirilmiş olması,
Önemli detaylar arasında yer alır. Bu hususlar dahilinde ürününü ortaya koyan kişi, tüm hakları tamamen üzerine alarak, telif hakkını da noter tarafından onaylanması halinde alabilir.
Neler İçin Telif Hakkı Alınır?
Daha çok edebiyat eserleri, sanat eserler, tasarımlar, yazılımlar veya buluşlar üzerinde hak talep edilebilir.
Telif Hakkı Kaç Yıl Süreyle Korunur?
Telif hakkının korunmasının süresi, hak sahibi olan kişinin ölümünden itibaren 70 yıldır. Ancak sahip tüzel kişiyse, korunma süresi aleniyet tarihiden itibaren 70 yıl süre olarak devam eder. Eser sahibi belli olması halinde, korunma süresi de eserin aleniyet kazanmasından itibaren 70 süre kadardır.
Yani bu noktada telif hakkının korunma süresinin alenileşmesi önem teşkil eder. Korunma süresinin tamamlanmasıyla birlikte, artık ürünler rahatlıkla çoğaltılabilir veya diğer konumlara yayılabilir. Böylece mali hak tamamen son bulmuş olur. Korunma süresinin sona ermesi, eser sahibinin artık ürün üzerinde hakkının kalmaması demektir. Bu yüzden diğer insanlar rahatlıkla üründen faydalanabilir. Çünkü sürenin dolmasıyla birlikte telif haklar tamamen kamuya devredilir.
